Przynajmniej raz na 6 lat, zgodnie z Ustawą z dnia z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2021 r. poz. 779, 784, 1648, 2151) konieczna jest aktualizacja Krajowego Planu Gospodarki Odpadami. KPGO obowiązujący w tym momencie został przyjęty na mocy uchwały nr 88 Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2016 r. Nieuchronnie zbliża się zatem moment przyjęcia nowego Planu. Musi się to stać do połowy tego roku, ponieważ wtedy ważność straci jego poprzednik.
Z czego wynika potrzeba przyjęcia nowego KPGO?
Niezbędne będzie przyjęcie przez Radę Ministrów nowej uchwały, załącznikiem do której będzie nowy Plan. Stosowny projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie Krajowego Planu Gospodarki Odpadami, który będzie obowiązywał do 2028 roku został już zawarty w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Za opracowanie projektu instytucjonalnie odpowiedzialne jest Ministerstwo Klimatu i Środowiska, natomiast osobą odpowiedzialną za jego opracowanie jest Sekretarz Stanu w MKiŚ Jacek Ozdoba. Stosowna zaś uchwała wraz z Planem powinna zostać przyjęta w II kwartale 2022 roku, czyli możemy się spodziewać, że stanie się to w czerwcu.
Konieczność przyjęcia zaktualizowanego Planu jest nierozerwalnie związana z możliwością korzystania przez Polskę z unijnych funduszy. Konkretnie chodzi tutaj o fundusze, z których mogą być finansowane przedsięwzięcia związane zarówno z samą gospodarką odpadami, jak i z funkcjonowaniem gospodarki o obiegu zamkniętym. Posiadanie aktualnego Planu stanowi w tym kontekście wypełnienie warunku podstawowego 2.6, czyli Aktualizowane planowanie w zakresie gospodarowania odpadami. Warunek ten musi być stale spełniony w całym okresie trwania bieżącej perspektywy finansowej UE, w tym przypadku w kontekście perspektywy już na lata 2021-2027.
Elementy i założenia Krajowego Planu Gospodarki Odpadami do roku 2028
W zaktualizowanym KPGO ujęte zostaną oczywiście wszystkie rodzaje odpadów, tj. odpady komunalne, odpady powstające z produktów, odpady niebezpieczne i inne specyficzne rodzaje odpadów. W oparciu o istniejące i przyszłe możliwości, w tym poziom technologiczny infrastruktury, a także ekonomiczne ujęte zostaną w nim działania mające na celu zapewnienie ochrony środowiska. W nowym Planie znajdzie się bowiem aktualna analiza stanu gospodarki odpadami w Polsce. Uwzględniona zostanie w nim również prognoza co do przewidywanej wielkości wytwarzanych w najbliższych latach odpadów. W oparciu o wspomniane analizy i prognozy w Planie określone zostały także potrzeby w zakresie nowych inwestycji związanych z gospodarką odpadami komunalnymi. Dotyczyć one mają oprócz PSZOKów także instalacji do sortowania oraz recyklingu odpadów, takich jak chociażby bioodpady, szkło, papier, tworzywa sztuczne i metale.
Wszystkie wprowadzane w życie w ramach realizacji Planu środki będą odpowiednio monitorowane. Przewiduje się, że efekty przyjęcia i realizacji Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2028 będą następujące:
- ograniczenie wytwarzania odpadów;
- zwiększenie ilości odpadów przekazywanych do recyklingu;
- wyeliminowanie nieprawidłowo prowadzonego zagospodarowania odpadów;
- podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów oraz właściwego postępowania z odpadami.
Warto podkreślić, że elementem nowego KGPO będzie także Krajowy program zapobiegania powstawaniu odpadów (KPZPO), w ramach którego funkcjonować będzie także Krajowy program zapobiegania powstawaniu odpadów żywności, co w obecnej rzeczywistości staje się sprawą coraz istotniejszą. Realizacja Planu służyć będzie także przeciwdziałaniu zaśmiecania nie tylko otaczającego nas środowiska lądowego, ale także Morza Bałtyckiego.
Herbert Gnaś